Buli Siber : Ciri, Kesan Negatif dan Tindakan Mengatasinya
BULI SIBER adalah satu bentuk buli yang menggunakan teknologi maklumat dan komunikasi untuk mengancam, memalukan, atau menakutkan seseorang. Buli Siber boleh berlaku melalui pelbagai media elektronik seperti telefon bimbit, e-mel, mesej teks, laman web sosial, dan permainan internet. Buli Siber adalah satu masalah yang semakin serius di Malaysia dan di seluruh dunia.
Buli Siber mempunyai beberapa ciri yang membezakannya daripada buli biasa. Antara ciri-ciri tersebut adalah yang pertama, pembuli siber boleh menyembunyikan identiti sebenar mereka dan bersembunyi di sebalik nama skrin atau profil palsu. Ini menyukarkan mangsa untuk mengetahui siapa pembuli sebenar dan melaporkan mereka kepada pihak berkuasa. Kedua, buli siber boleh berlaku pada bila-bila masa dan di mana-mana sahaja, asalkan terdapat akses kepada internet. Ini bermakna mangsa boleh terdedah kepada buli Siber tanpa henti, walaupun di rumah atau di sekolah.
Ketiga, buli siber boleh melibatkan ramai orang yang turut serta dalam menghina, menghantar, atau menyebarkan mesej atau gambar buli. Ini boleh meningkatkan tekanan dan kesedihan mangsa yang merasa terpinggir dan teraniaya. Di samping itu, buli siber boleh meninggalkan jejak digital yang sukar untuk dipadam. Ini bermakna mesej atau gambar buli boleh kekal dalam talian untuk jangka masa yang lama dan boleh dilihat oleh orang ramai.
Buli Siber juga mempunyai kesan yang negatif terhadap mangsa, pembuli, dan masyarakat. Antara kesan-kesan tersebut adalah yang pertama mangsa buli siber boleh mengalami gangguan emosi, mental, dan fizikal seperti kemurungan, kebimbangan, rendah diri, kehilangan minat, sakit kepala, sakit perut, dan insomnia. Seterusnya, pembuli siber boleh mengalami masalah tingkah laku, akademik, dan sosial seperti agresif, bermasalah di sekolah, terlibat dalam jenayah, dan kurang rakan sebaya yang positif. Akhir sekali, masyarakat boleh mengalami penurunan dalam keharmonian, kepercayaan, dan kesejahteraan. Buli siber boleh menimbulkan perasaan takut, marah, dan benci antara individu atau kumpulan yang berbeza.
Oleh itu, marilah kita bersama-sama mengambil tindakan untuk mencegah dan menghapuskan buli siber dalam kehidupan kita. Antara tindakan-tindakan yang boleh kita lakukan adalah yang pertama ialah menjadi pengguna internet yang bertanggungjawab, beretika, dan berhemah. Seterusnya, jangan menggunakan internet untuk menghina, mengancam, atau menakutkan orang lain. Jangan juga menyokong atau menyebarkan mesej atau gambar buli yang diterima. Seterusnya, melindungi diri sendiri daripada buli siber dengan menjaga privasi dan keselamatan dalam talian. Jangan kongsi maklumat peribadi, kata laluan, atau gambar yang sensitif dengan orang lain. Jangan juga melayari atau menyertai laman web atau kumpulan yang mencurigakan atau berbahaya.
Tambahan lagi, kita perlulah mendapatkan bantuan daripada orang dewasa yang dipercayai jika terlibat dalam buli siber. Jika anda adalah mangsa, beritahu ibu bapa, guru, atau kaunselor tentang apa yang anda alami. Jika anda adalah pembuli, minta maaf kepada mangsa dan berhenti daripada meneruskan tindakan anda. Jika anda adalah saksi, beritahu orang dewasa atau pihak berkuasa tentang apa yang anda lihat atau dengar.
Akhir sekali, tingkatkan kesedaran dan pendidikan mengenai buli siber dalam kalangan diri sendiri, keluarga, rakan, dan masyarakat. Baca dan kongsi maklumat mengenai buli siber dari sumber yang boleh dipercayai seperti PORTAL MyHEALTH, dan Hello Doktor. Sertai juga kempen atau program yang menentang Buli Siber seperti Stop Cyberbullying Day dan Cyberbullying Research Center.
Dengan mengambil tindakan-tindakan ini, kita dapat menunjukkan bahawa kita adalah murid yang prihatin, berilmu, dan bersih. Kita dapat menyumbang kepada pembentukan masyarakat yang aman, makmur, dan maju.
